Paleontolojide Yeni Bir Keşif: Rangeomorph’lar
Paleontologlar, 2000’li yılların başlarında Newfoundland’de oldukça ilginç bir fosil yatağı keşfettiler. Bu yatağın içinde, yaklaşık 571 milyon yıl öncesine ait, iki metre uzunluğunda hem yaprak hem de dal görünümünde olan organizmalar bulundu. Bilim insanları, bu tuhaf görünümlü varlıkların, yeryüzündeki yaşamın evrimine dair kritik sorulara yanıt oluşturabileceğini düşünüyor. Paleontolog Matthews bu konuda şunları belirtiyor: “Bu organizmalar son derece önemli, zira çokhücreli karmaşık yaşamın evrimi ile ilgili en büyük kanıtı oluşturuyorlar.”
Daha önce benzer organizmalar Namibya, Rusya, Avustralya ve İngiltere’de de bulunmuştu. Rangeomorph’ların, 635 milyon ile 541 milyon yıl öncesindeki Ediyakaran döneminde yaşadığı tahmin ediliyor. Bilim insanları, bu organizmaların toplu halde deniz tabanına demir atmış gibi bulunduğunu gözlemlediler. Rangeomorph’lar, karmaşık bir yapıya sahip olup, sap şeklindeki gövdelerinden dallanarak büyüyorlardı. Jöle kıvamında olan bu organizmalar, akıntıların etkisiyle dalgalanıyordu.
Bilim insanları bu organizmaları nasıl sınıflandıracaklarını bilememekte, birçok araştırmacı ise bunları bitki kategorisine sokmaktan kaçınıyor. Bunun nedeni, bu varlıkların güneş ışığının ulaşamayacağı derin sularda yaşaması ve dolayısıyla fotosentez yapamayacak olmaları. Bu durum, onların yosun veya su bitkisi olma olasılığını da ortadan kaldırıyor.
Jeokimyada Köklü Değişiklikler
Rangeomorph’ların boyları 2 metreye kadar ulaşırken, bazıları sadece 3 santim genişliğinde olabiliyordu. Bu organizmalar yok olduktan sonra, yeryüzü Kambriyen döneminde daha büyük ve çeşitli hayvanlarla tanıştı. Bu dönemde yeryüzü jeokimyasının köklü bir değişim geçirmesi, denizlerdeki oksijen seviyelerinde de büyük artışlara neden olmuş olabilir. Bu değişimlerin, büyük ve çeşitli hayvanların nasıl ortaya çıktığını açıklayabileceği düşünülüyor.
Paleontologlar Hoyal Cuthill ve Cambridge Üniversitesi’nden Simon Conway Morris, bu olasılıkları daha iyi değerlendirmek amacıyla çeşitli rangeomorph fosillerini inceledi. Nature Ecology ve Evolution dergisinde yayımlanan bu incelemede, Newfoundland’de keşfedilen Avalofractus abaculus adlı türün fosilinin bilgisayarlı tomografisi çekildi. Cuthill ve Morris’in oluşturduğu modeller, bu organizmaların neden bu kadar büyük olabildiğine dair ipuçları sunuyor. Cuthill, “Rangeomorph’un boyutlarındaki büyüme, oksijen ve diğer besleyici unsurların bolluğundan kaynaklanıyor olabilir.” şeklinde ifade ediyor.
Kritik Bir Dönem
Eğer Hoyal Cuthill ve Morris’in bulgularının doğruluğu kanıtlanabilirse, gezegenimizdeki canlı evrimi açısından kritik bir dönem daha netlik kazanmış olacak. Hoyal Cuthill, “Bu sonuçlar, daha büyük organizmaların ortaya çıkış sürecindeki eksik halkayı tamamlıyor olabilir.” diyerek, bu keşfin önemini vurguluyor.
News
