Kara Delikler Arasındaki Çarpışmanın Işık İzleri Görüntülendi
Astronomlar, ilk kez kara delikler arasındaki bir çarpışmanın ışık izini tespit etmiş olabileceklerini açıkladılar. Kara delik çarpışmaları, LIGO ve Virgo kütle çekimsel dalga gözlemevleri tarafından saptandı ve bu konudaki araştırma, Physical Review Letters dergisinde yayımlandı. Kütle çekimsel dalga sinyalleri belirlendiğinde, dünya genelindeki teleskoplara ve gözlemevlerine, bu olayla ilgili ışık izini aramaları için uyarılar gönderiliyor.
Bu spesifik olay öncesinde, yalnızca nötron yıldızları arasında bilinen ilk çarpışmayı gösteren bir iz bulunmuştu. En son gözlemlenen olay ise S190521g olarak adlandırılıyor ve iki yıldız boyutlu kara deliğin yanı sıra üçüncü bir süper büyük kara deliği de içeriyor.
Süper büyük kara delikler, büyük bir malzeme diski ile çevrili olup, yörüngelerinde hem kara delikler hem de yıldızlar barındırıyorlar. Araştırma ekibi, belirli bir kara delik üçlemesinin meydana geldiğini ve iki kara deliğin süper büyük kara deliği çevreleyen diskin içinde birleştiğini öne sürüyor. Bu çarpışma, yeni oluşmuş kara deliğe yeni bir yol açtı ve bu yol üzerinden geçerken cisimlerin dengesini bozarak bir ışıma meydana getirdi. Birleşim sonucunda oluşan kara delik, Güneş’in kütlesinin yaklaşık 100 katı büyüklüğünde ve diskin içinde saniyede 200 kilometre hızla hareket ediyor.
Bu olağanüstü senaryonun önerisi, Caltech’in gökyüzünün robotik incelemesini gerçekleştiren Zwicky Transient Facility (ZTF) tesisinden geliyor. Kütle çekimsel olay belirlendikten sonra, dünya genelindeki teleskoplara bir uyarı gönderilmişti; ancak olayla ilgili herhangi bir ışık kaynağı tespit edilememişti. Birkaç gün sonra, ZTF, gökyüzünün yaklaşık doğru bölgesinde ve olaydan beklenen mesafede bulunan bir süper büyük kara delikten ışıma kaydetti. Ekip, bu olayın farkına ancak birkaç ay sonra, arşivlenen verilerin derinlemesine incelenmesi sırasında vardı. O sırada ışıma süreci çoktan sona ermişti ve gerçek kaynağı belirlenememişti.
Ekip, önerdikleri senaryonun doğruluğunu birkaç yıl içinde öğrenebileceklerini düşünüyor. Yeni oluşan kara delik, süper büyük kara deliğin yörüngesinde, diskin içine yeniden girecek bir yola sahip olacak. Eğer benzer bir ışıma ortaya çıkarsa, bu ışımanın kaynağını bulma şansları olacak.
Kaynak: CHIP Online
News
