Koronavirüs salgını, hayatı olduğu kadar ölümü de derinden etkiliyor. Bu durumun en çarpıcı örneklerinden biri, Japonya’da artan “akıllı cenazeler” uygulaması. Japonya’da cenaze merasimleri, oldukça özel ve detaylı kurallara bağlı törenler olarak kabul ediliyor. Vefat eden kişi, son geceyi ailesiyle birlikte evinde geçirip ertesi sabah cenaze töreninin yapılacağı mekana ve sonrasında da krematoryuma götürülüyor.
Ancak, koronavirüs nedeniyle, Japonya’daki birçok cenaze evi bu geleneksel süreci baştan sona değiştirmek zorunda kaldı. Fiziksel olarak cenaze törenine katılamayanlar için düzenlenen Zoom üzerinden takip edilen cenazeler, artık yeni bir ticaret yöntemi haline geldi. Tokyo’daki Life Ending Technologies firması, şimdiye dek 50’den fazla “akıllı cenaze” düzenledi. Firma, özellikle 2 Nisan’da ilan edilen acil durum sonrası, birçok kişinin yakınlarının cenazelerine katılamadığını belirtiyor. Bu kişiler, bilgisayar ekranlarının karşısına geçip töreni izleyebiliyor ve vefat eden kişinin ruhuna tütsü yakabiliyorlar.
Nagoya’da bir cenaze evi işleten Yuki Nişida, yurt dışında yaşayan ve salgın nedeniyle Japonya’ya zamanında dönemeyen bir müşterisinden bahsediyor. Nişida, “Cenaze merasiminin amacı, toplanan dost ve akrabaların vefat eden kişinin yaşamını ve düşüncelerini anmalarıdır. Bu nedenle, bu anları sanal ortamda da yaşamak mümkün.” diyor.
Öte yandan, Osaka’da bulunan Hotel Relation, oldukça farklı bir konseptte hizmet veriyor; bu otel sadece yeni vefat eden kişileri kabul ediyor. Bu “cenaze oteli”nde, rezervasyon yapılan cenazelerde hayatını kaybeden kişinin yakınları, tabutların yanında kısa bir süreliğine de olsa güvenli bir şekilde yas tutabiliyor. Uzmanlar, cenaze merasimlerinin yakınların birbiriyle konuşup üzüntülerini paylaşmalarına olanak sağladığını vurguluyor. Cenaze uzmanı Chisato Sawa, “Cenazeye katılım düştükçe ve merhum kişiyle yeterince zaman geçirme imkanı ortadan kalktıkça, yakınlarının yaşadığı üzüntünün daha da derinleşmesinden endişe ediyorum.” şeklinde açıklamada bulunuyor.
Japonya’nın Hokkaido adasındaki bir başka örnekte, koronavirüs nedeniyle evinden ayrılamayan 80 yaşındaki bir kadının oğlu, cenaze evinin yaptığı düzenleme sayesinde töreni ekrandan izleyebilme fırsatını buldu. Ayrıca, annesinin küllerinin evine teslim edilmesi de sağlandı. Cenazeden 49 gün sonra yapılan ve yakın akrabaların katıldığı “mevlüt” tarzı törenlerde ise bir rahibin Budist duaları (sutra) okuması, Japon kültürünün vazgeçilmez bir geleneği olarak sürdürülüyor.
Salgın tehlikesinin bu gelenekleri tehdit etmesini istemeyenler, Japonya’nın ilk robot rahibi Budist Pepper ile ilk android rahip Mindar’ın, salgınla beraber daha fazla iş yükü üstleneceğini düşünüyorlar. Ayrıca, Japonya’da WhatsApp benzeri ücretsiz bir uygulama olan Line üzerinden vaaz veren ve dua okuyan rahipler de mevcut.
News
